سرخجه در کودکان و نوزادان عفونتی مسری و ویروسی مسری بوده که به سرخک 3 روزه و سرخک آلمانی نیز معروف است. این عفونت در بیشتر افراد با علائم خفیفی و یا بدون هیچ علائمی بروز پیدا می‌کند، با این وجود ممکن است برای جنینی که مادر آن در دوران بارداری به این ویروس مبتلا شده است، مشکلات شدید و جدی ایجاد کند.
سرخجه مانند بیماری سرخک نیست، ولی دارای نشانه‌ها و علائمی مثل تب و لکه‌های قرمز هستند. ویروس سرخک و سرخجه با یکدیگر متفاوت هستند، به عنوان مثلب سرخک از سرخجه شدیدتر و عفونی‌تر است.
سرفصل‌های محتوا
بیماری سرخجه در کودکان
معمولاً بیماری سرخجه در کودکان با دانه‌های پوستی‌ای مثل سرخک و تب پایینی همراه است، البته ممکن است که کودک به این ویروس مبتلا شده باشد ولی علائمی از این بیماری نشان ندهد. برای جلوگیری از مبتلا شدن کودک به این ویروس، واکسن MMR را باید به کودک بزنید. این واکسن 1 دفعه در سن 12 الی 15 ماهگی و دفعه دیگر در سن 4 الی 6 سالگی باید تزریق شود.
سرخجه اندازه آبله مرغان و سرخک مسری نیست، با این حال در صورتی که کودک واکسینه نشده باشد، ممکن است به این بیماری با تنفس یا فرو بردن ذرات مخاط سرفه یا بزاق و یا عطسه‌ی فردی که بیمار است مبتلا شود. کودکانی که به سرخجه مبتلا شده‌اند، از 1 هفته پیش از علائم و تا 1 هفته بعد از رفع آن‌ها، ناقل این بیماری هستند. ولی تا زمانی که هنوز علائم و حساسیت‌های پوستی این بیماری را دارند، بیشتر از سایر اوقات ناقل این بیماری می‌باشند.
علاوه بر آن، در صورتی که فردی در دوران بارداری به این بیماری مبتلا شده باشد و واکسن سرخجه را هیچ وقت دریافت نکرده باشد، حداقل باید تا 1 هفته بعد از رفع حساسیت پوستی در افرادی که به این ویروس مبتلا هستند، از آن فرد دور بماند و در این مورد حتما با پزشک مشورت کند.
علائم سرخجه در کودک
حساسیت پوستی و خارش نخستین نشانه سرخجه در کودکان بوده که اغلب از گردن و صورت شروع می‌شود و سپس سایر نقاط بدن را درگیر می‌کند. این نشانه ممکن است مانند جوش‌های قرمز روشن یا صورتی باشد که شاید با یکدیگر ادغام شده باشد و روی پوست تکه‌هایی که رنگ یکنواختی دارند ایجاد کند. معمولا دانه‌های پوستی 2 الی 3 روز باقی می‌ماند. در کل شایع‌ترین نشانه‌های سرخجه عبارتند از:
- جوش‌های ریز قرمز روشن یا صورتی که از گردن و صورت شروع شده و به سرعت به بدن، پاها و بازوها گسترش می‌یابد و به همان ترتیب ناپدید می‌شوند.
- چشم‌های پف کرده و قرمز
- حساسیت پوستی به همراه خارش
- آبریزش بینی یا گرفتگی بینی
- تب بین 37.7 و 38.3 درجۀ سانتیگراد به مدت حدود 24 ساعت
- گره‌های لنفاوی متورم بر روی جمجمه و یا پشت گردن و گوش‌ها
- تب خفیف 38.9 درجه سانتیگراد یا کمتر
- سر درد و درد مفاصل
سرخجه در کودکان به طور کامل و به سرعت بهبود پیدا می‌کند، با این وجود باید در صورت مشاهده این علائم به سرعت به پزشک متخصص اطفال مراجعه نمایید.
عامل بیماری سرخجه
سرخجه در کودکان و نوزادان توسط ویروس ایجاد می‌شود، از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. زمانی که فرد مبتلا سرفه یا عطسه می‌کند، ویروس می‌تواند به دیگران سرایت کند.
ویروس سرخجه می‌تواند از طریق تماس مستقیم با مخاط عفونی از بینی و گلو در بین افراد پخش شود. همچنین می‌تواند از طریق جریان خون از زنان باردار به جنین متولد نشده آن‌ها منتقل شود.
فردی که به ویروس عامل سرخجه مبتلا شده است، از حدود یک هفته قبل از شروع ایجاد لکه‌ها و تا حدود یک هفته بعد از ناپدید شدن لکه‌های قرمز می‌تواند بیماری را به افراد دیگر منتقل کند.
یک فرد مبتلا قبل از اینکه خودش متوجه شود که به بیماری مبتلا شده است، می‌تواند دیگران را آلوده کند و بیماری را گسترش دهد.
سرخجه در بسیاری از کشورها نادر است زیرا اکثر کودکان در سنین پایین علیه عفونت واکسینه می‌شوند. اما در برخی از نقاط جهان، ویروس هنوز فعال است. این چیزی است که قبل از رفتن به خارج از کشور باید در نظر بگیرید، به خصوص اگر باردار هستید.
درمان سرخجه در کودکان و نوزادان
هیچ درمانی نمی‌تواند دوره مبتلا شدن به بیماری سرخجه در کودکان و نوزادان را کوتاه کند. معمولا این بیمای به درمان جدی نیاز ندارد، چون در بیشتر مواقع، علائم این بیماری خفیف است.
با این وجود، پزشکان برای درمان سرخجه معمولا دور ماندن از سایر افراد (مخصوا بانوان باردار) را توصیه می‌کنند. اگر مشکوک شدید که کودک شما به یاین بیماری مبتلا شده است، باید برای درمان سرخجه حداقل به مدت 7 روز پس از رفع علائم نیز کودک خود را دور از دیگران کنید. علاوه بر آن، برای درمان سرخجه و بهبود تب و بدن درد، از روش‌های خانگی نیز می‌توانید استفاده کنید.
مراقبت از بیماری سرخجه در کودکان و نوزادان
وقتی که کودکی به ویروس سرخجه مبتلا می‌شود،برای مراقبت اقدامات ساده‌ای باید انجام داد که عبارتند از:
- استامینوفن برای تسکین درد و تب
- استراحت در رختخواب
توجه داشته باشید که باید در مورد مصرف آسپرین در نوجوانان و کودکان احتیاط نمایید. آسپرین برای کودکان بالای سه سال مجاز نیست. ولی نوجوانان و کودکانی که علائم بیماری آن‌ها بهبود پیدا کرده است، نباید آسپرین استفاده کنند.
بنابراین بهتر است برای درمان سرخجه و تسکین درد و تب در نوزادان و کودکان مبتلا به سرخجه، مسکن‌های بدون نسخه مثل استامینوفن یا ایبوپروفن و داروهای ضد تب استفاده کرد که جایگزین مناسبی برای آسپرین هستند. در صورت مبتلا شدن نوزاد و یا کودک خود به این بیماری، می‌توانید از یک پرستار کودک باتجربه کمک بگیرید تا از کودک شما در زمان بیماری به بهترین نحو نگهداری و مراقبت کند.
استخدام پرستار در منزل
برای هماهنگی و کسب اطلاعات بیشتر با شماره تماس‌های زیر تماس حاصل نمایید.
عوارض بیماری سرخجه در زنان باردار و نوزادان متولد نشده
در صورتی که در دوران بارداری به سرخجه مبتلا شده‌اید، این بیماری ممکن است تاثیر شدید و یا کشنده‌ای بر روی جنین شما بگذارد. علاوه بر آن، بیشتر از 90% نوزادانی که مادران آن‌ها در سه ماه نخست بارداری مبتلا به بیماری سرخجه شده بودند، مبتلا به سندرم سرخجه مادرزادی شده‌اند. این سندرم با مشکلات زیر همراه است که عبارتند از:
- ناشنوایی
- تاخیر در رشد
- مشکلات رشد قلب (نقص مادرزادی قلب)
- آب مروارید
- مشکلات یادگیری و رشد ذهنی
- مشکلات در رشد سایر اندام‌ها
برای جنین بیشترین خطر در 3 ماهه اول بارداری است، ولی مبتلا شدن به آن در اواخر دوران بارداری هم ممکن است خطرناک باشد.
راه های انتقال بیماری سرخجه
بیماری سرخجه ممکن است از طریق یکی از راه‌های زیر به فرد دیگری منتقل شود:
- حضور و تنفس در محیط‌های آلوده و شلوغ (بیمار سرفه و یا عطسه کرده باشد و باعث منتشر شدن ویروس در فضا شود.)
- تماس مستقیم با فرد مبتلا به این بیمار
- لمس سطوح آلوده
- عدم واکسیناسیون
- ضعف سیستم ایمنی
- واکنش ایمنی ضعیف به واکسن
واکسن سرخجه
واکسن سرخک – اوریون – سرخجه (MMR) برای جلوگیری از بیماری سرخجه تجویز می‌شود. واکسن (MMR) در برابر سرخجه و سرخک به صورت مادام العمر از بدن محافظت می‌کند. پزشکان اطفال توصیه می‌کنند که کودکان این واکسن را یک بار بین 12 تا 15 ماهگی و مجددا در سن 4 تا 6 سالگی (پیش از ورود به مدرسه) بزنند.
در اکثر کشورها، عفونت سرخجه در کودکان بسیار نادر بوده و یا اصلا وجود ندارد. با این وجود، این واکسن در همه مناطق تزریق نمی‌شود، به همین دلیل این ویروس ممکن است برای جنینی که مادرش در دوران بارداری به سرخجه مبتلا شده است، مشکلات خطرنل و جدی به وجود بیاورد.
علاوه بر آن، در صورتی که مادر نوزاد این واکسن را دریافت کرده باشد، نوزاد از این بیماری مصون بوده و تا 6 الی 8 ماه پس از تولد نیز در مقابل این بیماری محافظت می‌شود.
در صورتی که کودک پیش از 12 ماهگی به محافظت در مقابل بیماری سرخجه نیاز داشته باشد ( مثلا برای مسافرت‌های خارجی) این واکسن را می‌تواند در شش ماهگی دریافت کند. ولی در صورتی که کودک زودتر از زمان تعیین شده واکسینه شود، باید هنوز در سنین توصیه شده واکسینه شوند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که فکر می‌کنید شما و یا کودکتان به ویروس سرخجه مبتلا شده است و یا در صورتی که علائم احتمالی سرخجه را مشاهده کردید، برای درمان سرخجه حتما به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که می‌خواهید باردار شود، باید برای مطمئن شدن از دریافت واکسن سرخک، اوریون، سرخجه (MMR)، سوابق واکسیناسیون خود را بررسی نمایید.
اگر در دوران بارداری، مبتلا به بیماری سرخجه شدید (مخصوصا در 2 ماهه اول بارداری) باید بدانید که ویروس سرخجه ممکن است موجب نقص مادرزادی و یا مرگ جنین شود. توجه داشته باشید که یکی از شایع‌ترین دلایل ناشنوایی کودکان به صورت مادرزادی، مبتلا شدن مادر به سرخجه در دوران بارداری است. به همین دلیل توصیه می‌شود قبل از اقدام به بارداری از بدن خود در برابر مبتلا شدن به بیماری سرخجه به خوبی محافظت کنید.
در صورتی که باردار هستید، به احتمال زیاد باید تحت غربالگری روتین قرار بگیرید تا بدنتان در مقابل بیماری سرخجه ایمن شود. ولی در صورتی که واکسن MMR را هرگز دریافت نکرده‌اید و احتمال می‌دهید که به ویروس سرخجه مبتلا شده‌اید، توصیه می‌شود هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید. ممکن است توسط آزمایش خون تأیید شود که شما نسبت به این بیماری از قبل مصون هستید.
تماس با پرستاریاب
پرستاریاب با کادری مجرب و متخصص به صورت شبانه روزی آماده رساندن بهترین خدمات به شما عزیزان برای انتخاب مناسب‌ترین پرستار در کلیه مناطق تهران و کرج می‌باشد.